De Nederlandse markt voor mobiele telefoonabonnementen is volop in beweging. Steeds meer mensen maken gebruik van mobiel internet, waardoor providers zich genoodzaakt zien fors te investeren in de uitrol van een sneller en stabieler 5G-netwerk. Waar voorheen vooral 5G met 4G-snelheden werd ingezet, bouwen de providers nu steeds meer mobiele masten om naar echte 5G-masten. Dat is ook mogelijk, doordat nog voor de zomer de veiling van de 3,5 GHz banden plaats vindt.

Ontwikkelingen op de Nederlandse telefoniemarkt

Er zijn verder nog meer ontwikkelingen op de telefoniemarkt. Zo gebruiken Nederlandse consumenten meer mobiele data, maar neemt het aantal afgenomen belminuten al geruime tijd af. Bovendien stootte Odido KPN tijdelijk van de troon als het gaat om beste mobiele netwerk volgens Ookla (bekend van Speedtest), maar is KPN toch weer uitgeroepen tot beste mobiele provider van 2023. Daarnaast is er ook meer vraag naar mobiel internet voor zogenaamde machine-to-machine-toepassingen. Verder kregen de fabrikanten van smartphones te maken met tegenvallende verkopen.

Veiling 3,5 GHz band

Sinds 15 februari 2024 hebben de mobiele providers de mogelijkheid om zich in te schrijven voor de 3,5 GHz-veiling. Dit is een nieuwe, mobiele band, waarmee providers veel snellere 5G-snelheden aan kunnen bieden. Vanaf 1 augustus 2024 zouden de mobiele providers dan de band daadwerkelijk in gebruik kunnen nemen, zo is de verwachting van de overheid. Op de band is ruimte voor ‘ten minste drie telecombedrijven’. Langere tijd was het gebruik van deze band niet nodig, omdat apparatuur van de overheid in het Friese Burum ook op die band zat. Dat is inmiddels verholpen, waardoor er meer ruimte vrij is gemaakt aan de hand van het Nationaal Frequentieplan.

Meer gebruik van mobiele data

Die snellere doorvoer is ook nodig, want Nederlandse consumenten gebruikten ook steeds meer mobiele data. Dat blijkt uit de Telecommonitor van de Autoriteit Consument & Markt over het derde kwartaal van 2023. Ten opzichte van een kwartaal eerder verbruikten consumenten 44 miljoen gigabyte meer. In een kwartaal wordt er voor zo’n 558 miljoen gigabyte verbruikt. Het aantal data-only simkaarten dat door consumenten wordt gebruikt, steeg ook flink. Inmiddels zijn er bijna 980.000 van dit soort abonnementen. Onder ‘data only’ worden mobiele abonnementen verstaan zonder belminuten. Steeds meer consumenten maken namelijk gebruik van apps zoals WhatsApp of Facebook Messenger om mee te bellen.

Aantal belminuten daalt

Dat heeft ook directe gevolgen voor het aantal afgenomen belminuten. Al langere tijd is duidelijk te merken dat consumenten steeds minder belminuten afnemen bij het afsluiten van hun abonnement. In het derde kwartaal van 2023 verbruikten consumenten 7 procent minder belminuten. Het merendeel van het aantal belminuten dat nog wel wordt gebruikt, heeft te maken met een vaste lijn. Voor mobiele aansluitingen is te merken dat steeds minder mensen een abonnement met belminuten afnemen.

Leider op gebied van marktaandeel

Een kwartaal later, in het vierde kwartaal van 2023, werd er een nieuw rapport door de Autoriteit Consument en Markt opgesteld. Dat zijn ook de meest recente cijfers van dit moment. Daaruit blijkt dat er nu 22,2 miljoen actieve mobiele aansluitingen zijn. Het aantal verzonden sms’jes is de afgelopen kwartalen steeds meer gedaald. Er worden nu per kwartaal zo’n 566 miljoen sms’jes verzonden.

De provider die de meeste klanten heeft, is momenteel Odido. Deze provider heette voorheen T-Mobile, maar onderging recentelijk een naamsverandering. Odido heeft een marktaandeel van zo’n 30 tot 35 procent van de markt. KPN staat op een tweede plaats, met een marktaandeel van 25 tot 30 procent. VodafoneZiggo heeft een marktaandeel van 20 tot 25 procent. Er zijn ook steeds meer consumenten die niet kiezen voor één van deze grote drie providers, maar een abonnement afnemen bij een mobiele virtuele netwerkoperator. Deze providers bieden vaak de goedkoopste abonnement zonder toestel aan. De providers hebben samen een marktaandeel van 10 tot 15 procent van de markt in handen.

Beste mobiele netwerk

Ieder jaar roept Ookla een winnaar uit van het beste mobiele netwerk van het jaar. Tijdens het jaar werd Odido een paar keer uitgeroepen tot beste provider, maar de provider wist die positie niet vast te houden. Ook in 2023 had KPN het beste mobiele netwerk van Nederland. Daarbij wordt gekeken naar de beste dekking en de hoogste snelheden. Daarmee werd KPN voor het vierde jaar op rij uitgeroepen tot het beste mobiele netwerk van Nederland.

Om tot een winnaar te komen, kijkt Ookla onder meer naar de gemiddelde prestaties van honderdduizenden gebruikers van verschillende Nederlandse mobiele netwerken. Sinds 2020 is KPN ieder jaar opnieuw de beste provider. Ookla analyseerde in het laatste half jaar van 2023 zo’n 217.000 speedtests van gebruikers. Dit waren klanten van verschillende netwerken. Daarbij kwam KPN weer als winnaar uit de bus. Het bedrijf werd door een ander bedrijf, Umlaut, zelfs uitgeroepen tot het best geteste netwerk ter wereld en scoorde 980 van de mogelijke 1000 punten.

Meer vraag naar mobiel internet voor machine toepassingen

Verder is er meer vraag naar machine to machinetoepassingen (M2M). Denk bijvoorbeeld aan mobiele aansluitingen om auto’s of slimme apparaten met elkaar te laten communiceren via een internetaansluiting. Het gaat dan onder meer om rookmelders, alarmsystemen en slimme meters. In het vierde kwartaal van 2023 kwamen er 700.000 nieuwe aansluitingen bij. Daardoor zijn er nu 18 miljoen M2M-aansluitingen.

Minder vraag naar smartphones in 2023

Ten slotte was 2023 een slecht jaar voor fabrikanten van smartphones, die vallen onder de consumenten elektronica. Er worden steeds minder smartphones geleverd. Uit cijfers van IDC en Canalys blijkt dat er in 2023 ongeveer 1,1 miljard smartphones werden geleverd. Een daling van 3,2 procent in vergelijking met 2022. Canalys denkt dat er zo’n 4 procent minder smartphones werden geleverd. Jarenlang waren de fabrikanten van Android-toestellen de grootste op de markt. Zij waren steeds weer opnieuw de marktleider, maar ook dat veranderde in 2023. Voor het eerst werd Apple marktleider, nadat het 234 miljoen iPhones wereldwijd had geleverd.

Dat er opeens minder smartphones werden geleverd, is opvallend. Nooit eerder daalde het aantal geleverde smartphones in de afgelopen 10 jaar. Wel werden er in het vierde kwartaal van 2023 meer smartphones geleverd ten opzichte van dezelfde periode een jaar ervoor. Ook is de verwachting dat de trend niet doorzet en dat de markt zich in 2023 zal gaan herstellen.

Samsung staat nu op een tweede plaats als het gaat om marktaandeel. Er werden 226,6 miljoen smartphones door het Zuid-Koraanse bedrijf geleverd, wat een marktaandeel van 19,4 procent oplevert. Een jaar eerder had het bedrijf nog een marktaandeel van 21,7 procent. De derde positie is voor het Chinese bedrijf Xioami, met een marktaandeel van 12,5 procent.